PFAS
Algemeen
Gemeente Reimerswaal heeft in 2023 en 2024 een gewasonderzoek uitgevoerd waarbij is onderzocht hoeveel PFAS er wordt opgenomen in groente en fruit. Het onderzoek is gedaan in de 5 gemeentelijke moestuincomplexen. De resultaten zijn gedeeld met GGD Zeeland. GGD Zeeland concludeert dat de opname van PFAS uit de grond door de verschillende moestuingewassen verwaarloosbaar klein is. Het eerder gegeven advies om gevarieerd te eten uit moestuinen en winkels wordt daarom ingetrokken.
Advies eten uit moestuinen
Uit de moestuinen in Reimerswaal kan worden gegeten zoals men gewend was. Het eerdere advies van GGD Zeeland om niet dagelijks uit de moestuin te eten is ingetrokken. Dit geldt niet voor het moestuinencomplex in Kruiningen.
Uitzondering moestuinencomplex Kruiningen
In het moestuinencomplex in Kruiningen (Achterwegje) is een andere bron van verontreiniging van PFAS aanwezig met hoge PFAS concentraties. Hiervoor is een aparte aanpak nodig. Deze grond moet gesaneerd worden. De aanpak en planning hiervoor stemt de gemeente af met het bestuur van de moestuin. Het streven is dat de tuinders er nog in 2025 weer kunnen tuinieren en uit kunnen eten. Het advies blijft staan om helemaal niet uit deze moestuinen te eten tot de verontreiniging is aangepakt. De moestuinhouders zijn van het advies van GGD Zeeland op de hoogte.
Meer informatie over PFAS via: ggdzeeland.nl/pfas
Of u kunt telefonisch contact opnemen via 0113 395 000 of het contactformulier.
Veelgestelde vragen
Veelgestelde vragen
-
PFAS is een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Ze komen van nature niet in het milieu voor. De stoffen hebben handige eigenschappen: ze zijn water- en vetafstotend. Daarom kom je het tegen in je koekenpan, in verpakkingsmaterialen en in kleding.
Maar als PFAS eenmaal in het milieu terecht is gekomen, bijvoorbeeld via afvalwater van fabrieken die deze stoffen gebruiken, dan blijft het daar aanwezig. Het breekt niet af en kan zich snel verspreiden. Het PFAS hoopt zich op in de natuur en verdwijnt niet. Het kan zich ook gaan ophopen in het lichaam en daar schade aanrichten.
-
Er is op dit moment op landelijk niveau veel aandacht voor PFAS. We begrijpen dat mensen zich daar veel zorgen over maken. Daarnaast is het ook de realiteit dat we nog heel veel niet weten over de effecten op gezondheid. We weten dat we via onze dagelijkse voeding en drinkwater best veel PFAS binnenkrijgen.
-
De gemeente Reimerswaal heeft door bodemonderzoeken ontdekt dat de concentratie van een vorm van PFAS in de bodem varieert en dat op een aantal plaatsen de gehanteerde bodemgrenswaarde wordt overschreden. De gemeente heeft laten onderzoeken of en hoeveel PFAS in groente en fruit wordt opgenomen. Dit noemen we ‘gewasonderzoek’. De conclusie is dat de opname van PFAS uit de grond door de verschillende moestuingewassen verwaarloosbaar klein is.
Momenteel is er al veel onderzoek gedaan onder andere in Dordrecht, Helmond en Vlaanderen, maar specifiek over de opname in groente was minder bekend. Daarom is het goed dat de gemeente Reimerswaal hier onderzoek naar heeft gedaan en dat deze kennis gebruikt kan worden.
-
Ja, je kan in Reimerswaal dagelijks het hele jaar door uit je moestuin eten.
Uitzondering hierop is het moestuinencomplex in Kruiningen (Achterwegje). Hier zijn dusdanig hoge waardes aangetroffen dat we adviseren voorlopig helemaal niet uit deze moestuinen te eten. Deze grond moet eerst gesaneerd worden. Het streven is dat tuinders nog in 2025 weer kunnen tuinieren en eten uit deze moestuinen. De moestuinhouders zijn hiervan op de hoogte gebracht.
-
Vanwege hogere aangetroffen waardes adviseren we voorlopig helemaal niet uit deze moestuinen te eten. Hier vindt een extra bodemonderzoek plaats. De moestuinhouders zijn hiervan op de hoogte gebracht.
Om de leden van de moestuin in Kruiningen tegemoet te komen, worden hun huur en algemene kosten door de gemeente betaald. De moestuin blijft wel toegankelijk voor moestuinhouders om het verenigingsleven in stand te houden.
-
Het was bekend dat er PFAS in de grond zit. De vraag was hoeveel PFAS er wordt opgenomen door groenten en fruit. Dit is onderzocht met een gewasonderzoek.
Er zijn ruim 100 verschillende wintergroenten en zomergroenten en fruit (onder andere andijvie, sla, aardappel, prei en tomaat) uit de gemeentelijke moestuinen geoogst en zijn in een laboratorium onderzocht op de hoeveelheid PFAS.
-
Het onderzoek heeft nieuwe inzichten opgeleverd. De opname van PFAS in gewassen in Reimerswaal is veel lager dan verwacht werd op basis van de landelijke theoretische modellen van het RIVM.
Op basis van de analyseresultaten concludeert GGD Zeeland, gesteund door het RIVM, dat de opname van PFAS uit de grond door de verschillende moestuingewassen verwaarloosbaar klein is. De gemiddelde opname van PFAS door de gewassen uit moestuinen van Reimerswaal wijkt niet af van gewassen die in de winkel kunnen worden gekocht. Hierbij moet bedacht worden dat groenten slechts een gedeelte van het gehele voedselpakket vormen.
-
Zie voor het antwoord de website van de GGD: Veelgestelde vragen over PFAS - GGD Zeeland